Loading...
Whisperings of the soul2020-02-25T10:31:06+00:00

Dagboeken Marius Nuy

Mijn broer Marius overleed op 2 maart 2012 na een ziekbed dat ruim zeven jaar duurde. Zeven jaren pijn ter afsluiting van een leven dat al niet eenvoudig verliep. He didn’t travel light. Gedurende de laatste vijfeneenhalf jaar van zijn leven hield hij een blog bij onder de titel Whisperings of the soul.

Het blog werd na verloop van tijd niet meer bezocht maar zijn teksten wil ik beslist bewaren. Ze zijn de moeite waard, zeker voor degenen die mijn broer kenden. Ze hier integraal op te nemen is Een eerbetoon aan mijn broer Marius Nuy, overleden op 2 maart 2012

Marius werd slechts 63 jaar

Ik ken dit verhaal wel uit mijn hoofd maar als jullie het niet erg vinden, lees ik het toch maar gewoon voor. Marius werd slechts 63 jaar. Voor zijn gevoel heeft het echter veel langer geduurd: zeven jaar in hevige en vrijwel continue pijn door moeten brengen kan alleen maar een eindeloze beproeving zijn geweest. Dat is altijd zo: momenten van geluk zijn voorbij voor je’t weet en aan pijn en verdriet komt maar geen eind. Het heeft geen nut te vragen naar billijkheid en zin, ze zijn er meestal niet.

Al vroeg diep gekwetst door het woord van zijn vader die niet begreep dat zijn zoon een gevoelige natuur had met een bovengemiddeld ontwikkeld gevoel voor solidariteit met mensen in nood. In de laatste jaren van zijn beroepsuitoefening was hij vooral academicus maar vergis je niet, ook het handwerk kende hij: Marius is begonnen in de maatschappelijke dienstverlening op lokaal niveau en daarna in de begeleiding van jongeren en adolescenten die op een of andere manier in de problemen waren geraakt. In zijn meer academische loopbaan richtte hij zich vooral op thuislozen en via een zeer lange weg verwierf hij zich, met enkel een mulo diploma op zak, de graad van doctor in de wetenschappen aan de Universiteit van Nijmegen op maandag 12 oktober 1998 des namiddags om 1:30 uur precies, zoal Marius het zelf omschrijft in zijn proefschrift “De odyssee van thuislozen”.

Maar voor het zover was groeiden hij en wij op in een gezin dat twee jaar na de oorlog was gesticht en waarin zes kinderen groot werden gebracht. Het was een leven van hard werken, simpele eenvoud en allengs toenemende welvaart. Het gezin werd bestierd door de moeder, de vader was doorgaans aan het werk en als Ma het even niet trok werd discussie gesloten met haar wanhoop uitdrukkende woorden “Wacht maar tot je vader thuis komt”. Orde en vooral onwrikbare regels, dat was toch wel het grondmotief. Had ikzelf – laat ik alleen voor mezelf spreken – alleen de gebruikelijke redenen voor jeugdige opstandigheid, voor Marius en zijn tweelingzus Erna lag dat echt anders. De tragiek wil, ik kan daar alleen maar eerlijk over zijn, dat zij zich allebei – to put it mildly – miskend voelden door hun vader. We zien zeker hier en nu niet om in wrok maar er is niet veel fantasie voor nodig om je te realiseren hoezeer dat gevoel van miskenning op een leven kan drukken. En toen Ma stierf op het moment dat Marius 23 jaar was, bleek de ontreddering bij ons allemaal enorm. Het zou lang duren voor het leven weer een beetje normaal ging lijken. En dat herhaalde zich toen onze zus E. overleed.

Marius didn’t travel light. Niet dat het allemaal kommer en kwel was, zeker niet maar de grondtoon was er een van ernst, geboren uit mededogen. En, niet te vergeten: Marius was een vrouwenman. Hij begon zijn leven samen met zijn tweelingzus in het lichaam van zijn moeder. Niet zo gek dus dat zij beiden voor hem zijn leven lang van onuitwisbare betekenis waren. Er waren meer vrouwen in zijn leven, zij gaven zijn leven kleur, betekenis, lief en leed en, laten we dat niet vergeten: ook een zoon. Verder spreek ik niet van dit alles, dat is het domein van het intieme privéleven. Ofschoon de eerlijkheid me gebiedt hier op te merken dat Marius via zijn weblog nogal eens een inkijk in dat domein bood. Nou, dat weet u dan vast nog wel te vinden. Want u weet het: op world wide web houd je het eeuwige leven. Overigens mogen we niet vergeten dat er toch nogal wat mensen waren die erg veel troost en steun vonden in dat weblog van Marius!

Dan die noodlottige dag in 2005, wist u dat dat ook op 7 maart was?. Vandaag dus precies 7 jaar geleden. De man die net als Atlas het leed van de hele wereld soms mee leek te torsen belandde in een horrorscenario. Zijn eigen atlas bleek weggevreten door een tumor, zijn hoofd viel van zijn romp. Je hoeft er maar een milliseconde aan te denken om je een beeld te vormen van de pijn die hij toen heeft geleden. En dan nog weten we niet hoe erg de werkelijkheid was. Een chirurg verrichtte een huzarenstuk en schroefde zijn hoofd vast op zijn nek. Voorwaar een technisch hoogstandje maar vanaf dat moment nam het leven van Marius een naar later zou blijken onomkeerbare wending. Hij heeft die periode beschreven in een indrukwekkend boekje onder de titel “Hals over kop en nog langzamer”. Maar de werkelijkheid was dat dat technische hoogstandje hem nog slechts zou toestaan te leven in continue en steeds ondraaglijker pijn. Hoezo hoogstandje? Geen van de talloze behandelingen en therapieën die er op los werden gelaten bleek ook maar enig soelaas te bieden. Marius voelde zich ‘opgegeven’. Is het gek dat hij bij tijd en wijle en steeds vaker de moed niet meer op kon brengen om nog een uitweg te zien?

Maar de beker was nog lang niet leeg want een kleine twee jaar later volgde een hersenbloeding. Geen gevoel meer in zijn linkerzijde en weliswaar niet blind maar wel een zodanig verslechterd gezichtsvermogen dat hij een boek alleen nog maar letter voor letter met een flinke loep kon ontcijferen. Een lange revalidatie gaf hem het gezichtsvermogen uiteindelijk weer terug maar een rolstoel, zijn cabrio, werd een onmisbaar attribuut. Hij zou die rolstoel niet meer verlaten. Net zoals de pijn hem nooit meer verliet. Marius vereenzaamde, zijn horizon reikte niet verder dan zijn rolstoel, en in de vele, vele uren die we samen doorbrachten vielen vaak weinig woorden. Vaak kreeg ik van hem op mijn donder als ik woorden sprak die opgevat konden worden als suggesties om zijn toestand te verbeteren. Hij werd woest als hij het gevoel kreeg dat anderen hem oplossingen wilden aanreiken. Oplossingen bestonden niet meer voor hem, hij was immers opgegeven. De enige oplossing die nog op hem lag te wachten is hem nu na precies 7 jaren van pijn en ellende overkómen. Overkómen omdat Marius ondanks dit verdrietige relaas wel zijn levensdrift behield. Hij hield net als ikzelf van boeken, van lezen, van de geur van papier, van taal, van bibliotheken en veel van de tijd die we samen doorbrachten besteedden we aan die literatuur. En hij schreef. En ofschoon niet iedereen wellicht zijn taal verstond of waardeerde, geloof me, hij schreef soms prachtige taal. Hij was een woordkunstenaar, in zijn proza maar zeker in zijn gedichten. Kijk er nog eens naar, nu hij er niet meer is. ’t Is allemaal op zijn weblog te vinden. Maar denk nu niet dat die beker al leeg was. Voorafgaand aan zijn laatste gang legde hij nieuwe pijnen voor aan de specialisten in Doetinchem, waar men hem vertelde dat hij vrijwel zeker aan ongeneeslijke kanker leed. Ofschoon zijn oude kwaal de ziekte van Kahler, de ploert die zijn atlas vernielde, niet kon worden gediagnosticeerd, zou het toch goed mis zijn in zijn lijf.

Daar zat hij, de man met de vogelkop – zijn eigen woorden – in een steeds verder achterop geraakt lijf, steeds minder mobiel, steeds ondraaglijker pijn. Op 27 februari kreeg hij het benauwd, op 28 februari kwam hij met zijn huisarts overeen dat hij naar het ziekenhuis zou worden gebracht, hij had een zware infectie opgelopen, op schrikkeldag 29 maart noemde hij mij klootzak en duwde hij M. van zijn ziekbed omdat wij kennelijk hadden toegelaten of veroorzaakt dat hij in het ziekenhuis was beland, wel de laatste plaats waar hij wilde zijn. “Ik ga weg” zei hij maar zijn lijf gehoorzaamde zijn wil niet langer. Op 2 maart vroeg in de morgen overleed hij, de rust van dat allerlaatste moment had ik al die lange jaren nooit meer bij hem aangetroffen.

Marius, vaarwel ouwe mopperkont, ik heb het niet vaak met zoveel woorden gezegd maar ik hield van je. Gelukkig wist je dat ook. We gebruikten geen van beiden veel woorden. Je was niet gemakkelijk voor jezelf en vaak ook niet voor anderen maar ik heb je gekend en dat was meer dan de moeite waard. Ik eindig waar ik begon: het heeft geen nut te vragen naar billijkheid en zin, ze zijn er meestal niet.

Enno Nuy, 7 maart 2012

Nick Lowe – High on a hilltop

Mijn leven geen trompetgeschal

Marius Nuy

Dit is de laatste gedichtenbundel die Marius samenstelde, enige tijd voordat hij zou overlijden. Een overlijden dat hij spoedig verwachtte. Het zou toch nog vijf jaar duren.

Mijn leven geen trompetgeschal

Whisperings of the soul 2012

Marius Nuy

Dit dagboek bevat de teksten die Marius Nuy vanaf 25 oktober 2006 dagelijks publiceerde op zijn blog Whisperings of the soul. Op deze plaats zijn zijn teksten integraal als pdf te downloaden. De reacties van lezers heb ik niet aan deze teksten toegevoegd. In dit deel de jaargang 2012

Whisperings of the soul 2012 downloaden

Whisperings of the soul 2011

Marius Nuy

Dit dagboek bevat de teksten die Marius Nuy vanaf 25 oktober 2006 dagelijks publiceerde op zijn blog Whisperings of the soul. Op deze plaats zijn zijn teksten integraal als pdf te downloaden. De reacties van lezers heb ik niet aan deze teksten toegevoegd. In dit deel de jaargang 2011.

Whisperings of the soul 2011 downloaden

Whisperings of the soul 2010

Marius Nuy

Dit dagboek bevat de teksten die Marius Nuy vanaf 25 oktober 2006 dagelijks publiceerde op zijn blog Whisperings of the soul. Op deze plaats zijn zijn teksten integraal als pdf te downloaden. De reacties van lezers heb ik niet aan deze teksten toegevoegd. In dit deel de jaargang 2010.

Whisperings of the soul 2010 downloaden

Whisperings of the soul 2009

Marius Nuy

Dit dagboek bevat de teksten die Marius Nuy vanaf 25 oktober 2006 dagelijks publiceerde op zijn blog Whisperings of the soul. Op deze plaats zijn zijn teksten integraal als pdf te downloaden. De reacties van lezers heb ik niet aan deze teksten toegevoegd. In dit deel de jaargang 2009

Whisperings of the soul 2009 downloaden

Whisperings of the soul 2008

Marius Nuy

Dit dagboek bevat de teksten die Marius Nuy vanaf 25 oktober 2006 dagelijks publiceerde op zijn blog Whisperings of the soul. Op deze plaats zijn zijn teksten integraal als pdf te downloaden. De reacties van lezers heb ik niet aan deze teksten toegevoegd. In dit deel de jaargang 2008.

Whisperings of the soul 2008 downloaden

Whisperings of the soul 2007

Marius Nuy

Dit dagboek bevat de teksten die Marius Nuy vanaf 25 oktober 2006 dagelijks publiceerde op zijn blog Whisperings of the soul. Op deze plaats zijn zijn teksten integraal als pdf te downloaden. De reacties van lezers heb ik niet aan deze teksten toegevoegd. In dit deel de jaargang 2007.

Whisperings of the soul 2007 downloaden

Whisperings of the soul 2006

Marius Nuy

Dit dagboek bevat de teksten die Marius Nuy vanaf 25 oktober 2006 dagelijks publiceerde op zijn blog Whisperings of the soul. Op deze plaats zijn zijn teksten integraal als pdf te downloaden. De reacties van lezers heb ik niet aan deze teksten toegevoegd. In dit deel de jaargang 2006.

Whisperings of the soul 2006 downloaden