Filosofie & Ethiek
Nuy, Enno – Moraal toen, nu en straks
Moreel handelen of goed doen In de Vrijdenker van december 2020 stond een interessant artikel van René van Elst over de vraag waarom wij het goede zouden moeten doen. Hij benadert deze vraag aan de hand [...]
Blom, Philipp – Het grote wereldtoneel
De Bezige Bij, 139 pagina’s Wij bevinden ons met ons economisch stelsel in de omegafase, zoals klimaatwetenschapper Schellnhuber het noemt: er is geen concept voor een kwalitatief andere toekomst. En dus gaan we door met [...]
Markson, David – Wittgensteins minnares
Uitgeverij van Oorschot, 271 pagina’s David Markson publiceerde zijn roman Wittgensteins minnares in 1988 en pas nu is er een Nederlandse vertaling gekomen van wat inmiddels een cultboek is geworden. De roman is een monologue [...]
Berg, Floris van den – Finissage2
boek●scout, 383 pagina’s Vanaf pagina 1 staan we onmiddellijk met beide benen in de harde onontkoombare werkelijkheid in de snelle opvolger van Finissage van filosoof Floris van den Berg. Rampspoed, leven aan het einde van [...]
Daston, Lorraine – Tegen de natuur in
Octavo, 80 pagina’s De centrale vraag in dit essay van de voormalig directeur van het Max Planck Instituut voor wetenschapsgeschiedenis in Berlijn is de vraag waarom mensen in allerlei uiteenlopende culturen en tijdperken de natuur [...]
Berg, Floris van den – Finissage
Boek●scout, 299 pagina’s Een finissage is een slotfeest en in het geval van Floris van den Berg is dit het slotfeest vlak voordat de apocalyps zich voltrekt. Een beetje vergelijkbaar met het door Jonathan Littell [...]
PAX Don’t be evil Samenvatting
PAX Don’t be evil De ontwikkeling van dodelijke autonome wapens heeft aanleiding gegeven tot grote bezorgdheid en een internationaal debat over de wenselijkheid van deze wapens. Dodelijke autonome wapens, in de volksmond bekend als moordenaarsrobots, [...]
Baudet, Thierry – Houellebecq’s onvoltooide kritiek op de liberale moderniteit
Hieronder de volledige Nederlandse tekst van het essay van Baudet over Houellebecq. Gevolgd door een kritisch commentaar van mijn hand. Sérotonine by Michel Houellebecq Flammarion, 2019, 352 pages Voor een kort moment, vlak voor het einde [...]
Riemen, Rob – Adel van de geest
Atlas, 184 pagina’s Inmiddels alweer tien jaar geleden verscheen Adel van de geest van de oprichter van het Nexus Instituut in Tilburg, Rob Riemen, die ik tot nog toe enkel kende van het uitstekende De [...]
Berg, Floris van den – Groen Liberalisme
Houtekiet, 159 pagina’s Onlangs verscheen van filosoof Floris van den Berg een manifest onder de titel Groen Liberalisme, aangekondigd als een urgent manifest. In zekere zin is dit manifest een logisch vervolg op zijn eerdere [...]
Gray, John – Zeven vormen van atheïsme
Een zoektocht om het mens-zijn te begrijpen Uitgeverij Spectrum, 219 pagina’s Een boek van John Gray is altijd een intellectuele uitdaging. Hij schrijft gecomprimeerd en een alerte geest is vereist om hem in al zijn [...]
Hawking, Stephen – De antwoorden op de grote vragen
Postuum verscheen een verzameling opstellen van een van de grootste kosmologen van onze tijd, Stephen Hawking. De wetenschapper en schrijver die hier geen nadere introductie behoeft, wie kent hem niet? Zelfs mijn kleinzoon van tien weet [...]
Harari, Yuval Noah – 21 lessen voor de 21ste eeuw
Uitgeverij Thomas Rap, 390 pagina’s In Sapiens beschreef Yuval Noah Harari de geschiedenis van de menselijke soort. In Homo Deus beschreef hij hoe de nabije toekomst van homo sapiens eruit zou kunnen zien wanneer deze [...]
Zeep op een hellend vlak
Manifesto In het Vrijdenkersmanifest is onder het eerste actiepunt onder meer te lezen dat mensen in een open samenleving elkaar zelfs mogen kwetsen en beledigen. Terecht wordt daar direct aan toegevoegd dat er wettelijke inperkinggronden op [...]
Transhumanisme, van A naar beter?
Of: doe mij maar een rooie met een strikje Een cv Nick Bostrom is onder meer director, Future of Humanity Institute, University of Oxford. (Also, Fellow of St. Cross College.) en tevens University Fellow in the [...]
Terug naar AF?
In de Volkskrant van 20 maart jongstleden betogen Anne-Mei The en Hans Wansink dat het gesprek over de angst voor de dood tot een particulier gesprek is geworden terwijl het een sociaal en cultureel probleem is. [...]
Spengler: intellectuele kletsika
Pot en ketel Veelschrijver Spengler, de anonieme columnist van de Asia Times – naar de mening van Leon de Winter zelfs de beste columnist ter wereld – probeert in een column in de Asia Times en [...]
Sleutelen aan de mens, ethisch verantwoord?
De wetenschap vordert snel in het ontrafelen van het bestaan. Naarmate we dieper doordringen in het blootleggen van de oorzaken en mechanismen van menselijk handelen, dienen zich steeds meer mogelijkheden aan om in te grijpen in [...]
Open brief aan Bart Fleuren
In de laatste Opinio van 2007, een van de betere edities overigens, zet Bart Fleuren (1985), afgestudeerd in filosofie, klassieke talen en wiskunde, Jezus in tegen de platheid. Wat mij telkens weer frappeert is dat academisch [...]
Lee Harris, de duistere aap
In de Opinio van 28 september 2007 zet Lee Harris uiteen waarom mensen het geen prettig idee vinden dat ze van apen af zouden stappen. Eerder heb ik deze Lee Harris een duister mens genoemd hetgeen [...]
Hemel en aarde, een filosofische faux pas
Het motto van het Holland Festival 2008 is Cielo e Terra, aanleiding voor literair tijdschrift De Gids om een themanummer onder het motto Hemel en Aarde uit te brengen. Het openingsartikel van De Gids is de [...]
Ennui – Hoe God zich verveelde
Terug naar het begin “Astronomen hebben aangetoond dat het heelal sinds de oerknal uitdijt maar als die uitdijing ook maar iets sneller had plaatsgevonden, dan hadden er nooit sterren en sterrenstelsels kunnen ontstaan, die de bouwstenen [...]
Verzuchtingen (door Tom van Ewijk)
VERZUCHTING VAN MOEDER NATUUR Dat ik je moeder ben…ik kan er niet aan wennen. Soms denk ik: is het waar of is het waan? Maar ’t is een feit, ik kan het niet ontkennen, want, hoe [...]
Een nieuwe richting voor de evolutie?
Stamcelonderzoek, genetic engineering, verbeteringstechnieken en de status van het embryo zijn onderwerpen die aanleiding geven tot stevig en verhit debat. Stevig en verhit omdat het hier om ethische kwesties gaat waarin de “menselijke” moraal centraal staat. [...]
De mens als ruimtereiziger
Is het universum het panorama dat ons onze eigen nietigheid en daarmee betrekkelijkheid doet beseffen of mogen we hogere verwachtingen koesteren van het zwerk? Moéten we wellicht hogere verwachtingen koesteren van dat heelal en ons bijtijds [...]