Joep Franssens – Harmonies of the Spheres

Franssens is geboren in 1955 en heeft een behoorlijk oeuvre opgebouwd. Hij kiest compromisloos voor tonale muziek en maakte zich daarmee niet populair op zijn opleiding en ook muziekrecensenten verwijten hem nogal eens mooischrijverij of gebrek aan durf en wat dies meer zij. Franssens trekt zich hier niets van aan ofschoon hij zich door deze merkwaardige houding van een deel van het ‘publiek’ wel geremd voelt. Maar dit Harmony of the Spheres is een opzienbarend en werkelijk verbluffend werk van een ongelooflijke schoonheid. De compositie bestaat uit zes delen voor koor waarbij twee delen, IIIa en IIIb worden ondersteund door orkest. De uitvoering is van Het Nederlands Kamerkoor en het Tallinn Chamber Orchestra o.l.v. Tonu Kaljuste. Het werk is gebaseerd op citaten uit het werk van Spinoza waarin vooral het humanistisch gedachtegoed wordt uitgedrukt. Het is voor mij, een absolute leek op dit terrein, nauwelijks uit te leggen wat er in deze muziek gebeurt: het klinkt als koormuziek uit de 16de eeuw zoals we dat kennen van de Tallis Scholars maar tegelijkertijd klinkt dit werk volstrekt hedendaags. Prachtige stemmen die als glissandi over elkaar heen strijken en zo als het ware een continuo vormen dat veelvormig en veelkleurig is, voortdurend opschuivend en veranderend en aldus een buitengewoon indringend en intrigerend klankpatroon vormend. Deze muziek komt wel heel erg dicht bij zoiets ondefinieerbaars als schoonheid. Ik heb dit jaar veel prachtige muziek aangeschaft maar ik geloof dat ik in deze laatste dagen van 2003 met dit werk het absolute muzikale hoogtepunt heb gevonden! Luister er eens naar, aan het einde van de avond, het licht gedimd, ga er eens voor zitten en laat dit eens over u heen komen; ik beloof u: dit is werkelijk heel bijzonder!