Guillou, Jan – Het einde van het verhaal
Jan Guillou heeft een prachtige ontknoping bedacht voor zijn tiendelige romancyclus – die ik hier maar niet verder meer introduceer – over het geslacht Lauritzen. Neef Harald, die we al vroeg in de serie zijn kwijtgeraakt als hij valt voor de charmes van de SS en na de oorlog niet meer opduikt, keert terug uit Argentinië waar hij zich zijn hele naoorlogse leven schuil hield. Hij beschikt over papieren die bewijzen dat de familie in Berlijn en Dresden vóór de oorlog over een uitgebreide vastgoedportefeuille beschikte. Duitse wetgeving maakt onder zekere condities compensatie van verloren goederen mogelijk. Guillou maakt aannemelijk waarom juist de advocaat binnen de familie, de links georiënteerde Eric Letang deze kwestie tot een oplossing moet zien te brengen. Hij introduceert heel verrassend de Duitse advocaat en ex-terrorist Horst Wagner met wie alleen maar Horst Mahler kan zijn bedoeld, in zijn verhaal. Omdat de romanreeks aan het einde van de twintigste eeuw tot stilstand komt, krijgen we niet meer mee dat Horst Mahler uiteindelijk van ultra links opschoof naar ultra rechts. Wel geeft hij ons nog mee dat volgens Wagner alias Mahler het hoofdthema van de nieuwe eeuw zal bestaan uit ras en religie. Daar valt wel wat op af te dingen maar ik ga er niet over zeuren. Zoals ik ook niet zal struikelen over al die ijshockeypassages die wat mij betreft overgeslagen hadden mogen worden.
De schildering van het feminisme en de talloze misbruikschandalen en dan vooral de door zogenaamde therapeuten uit het onderbewustzijn tevoorschijn getoverde herinneringen konden mij heel wat meer boeien.
Guillou schreef een voortreffelijke romanreeks met interessante personages, mannen en vrouwen. Hun belevenissen en wederwaardigheden en hun familiegeschiedenis wist hij trefzeker en vooral geloofwaardig weer te geven. Geloofwaardig omdat Guillou uitstekend op de hoogte blijkt van alle door hem beschreven geschiedenissen. Zijn feiten kloppen zonder uitzondering en hij schrijft met kennis van zaken over vooral ook de politieke ontwikkelingen.
Jammer dat de serie ten einde loopt en heel eerlijk gezegd dooft dit laatste deel een beetje uit als een nachtkaars. Maar ook van dit laatste deel heb ik desondanks weer ruim kunnen genieten. Ondanks de ook dit keer weer rammelende vertaling van Bart Kraamer. Ik zeg het niet graag, want ik heb groot respect voor vertalers maar Kraamer heeft tien delen lang gewoon prutswerk afgeleverd. Hieronder dan toch maar weer een korte opsomming van de gebreken.
Enno Nuy
Juni 2021
P14
Je kunt niet zeggen dat dat typisch is voor Fransmannen buiten Elzas of Lotharingen, … Waarom niet gewoon ‘Fransen’ in plaats van ‘Fransmannen’ dat we nooit in het meervoud gebruiken en dat bovendien ronduit lelijk is?!
P46
…dat je haar voorbereid
P57
Elsasswijn
P57
Het was in elk geval duidelijk dat de patiënt niet geamputeerd hoefde te worden. Hoe bedenkt zo’n vertaler het!
P59
Terugemigreren ipv remigreren
P67
Een zelfgeleerde accountant. Zelfgeleerd? Hier wordt een autodidact bedoeld.
P68
Hier is sprake van “ een echte Noorse duneteppe” maar de vertaler legt niet uit wat dat is. Geen idee, het is geen deken want het ding wordt uit een kleerkast gepakt. Een klein voetnootje had hier uitsluitsel kunnen geven.
P127
Dan werden de lezers ervan op de hoogte gebracht… Dit ‘dan’ past hier niet en is ook erg lelijk Nederlands, ‘daar’ of ‘hier’ ware beter geweest.
P163
Als je de een in opspraak kon brengen, kwam zou je kunnen zeggen ook de ander in beeld. Hier ontbreken de komma’s voor en na ‘zou je kunnen zeggen’. De interpunctie is sowieso beroerd in de vertalingen van Kraamer.
P230
Wat is een vooroord?
P243
Er zijn massa’s voorbeelden dat dat niet gebeurd.
P258
En vijf jaar lang waren de tempels verrezen. ‘Lang’ moet natuurlijk ‘later’ zijn.
P276
Dit hoofdstuk is getiteld Over innovaties en het risico van een diepe kuil te graven voor een ander. Waarom staat dat ‘te’ in de titel?
P308
Een halmstro, zoals gezegd. Behalve dat er niet eerder van een ‘halmstro’ sprake was, moet het hier toch echt ‘strohalm’ zijn.
P317
… door mij te proberen te diskwalificeren. Waarom dit lelijke Nederlands waar de vertaler ook had kunnen schrijven: … door te proberen mij te diskwalificeren.
P332
Op het ogenblik hun positie niet konden opgeven. Dit moet duidelijk ‘op dat ogenblik’ zijn.
P341
De oppositie kon mee voor gezondheidszorg zijn dan de regering. ‘Mee’ moet natuurlijk ‘meer’ zijn.
P345
Hier zien we weer de voorkeur van de vertaler voor de lelijke en bijna onmogelijke vergrotende trap: ‘opgelaterene’. Probeer het maar eens op normaal spreektempo uit te spreken.
P348
De minister was van mening dat er niet iets bestond wat ‘eremoord’ heette en dergelijke beweringen slechts een uitdrukking waren van vreemdelingenhaat. Het voegwoord ‘dat’ had herhaald moeten worden na het voegwoord ‘en’. Zelfs als de formulering van de vertaler grammaticaal zou zijn toegestaan, blijft het lelijk Nederlands.
P350
Hier introduceert de vertaler een ‘moslimse’ uitvinding waar ‘islamitische’ beter op zijn plaats was geweest